“Wat heeft het voor zin om terug te kijken? Het is zoals het is. Ik ben wie ik ben”. Zijn stem klinkt scherp. Met zijn armen over elkaar ziet hij er afwerend uit. “Niet te dichtbij komen!”, straalt het uit.

Ik haal adem. Als de spanning oploopt dan schiet ademhalen er wel eens bij in. “Je hebt gelijk. Je verleden verandert niet. Wat je meemaakte, blijft hetzelfde.” Ik zie in zijn ogen dat hij het nog niet vertrouwt, maar zijn schouders lijken iets te zakken. “We zouden kunnen kijken hoe je er toen mee om gegaan bent. Want dat is je op één of andere manier gelukt. Ik kan me voorstellen dat je toen al onbewust hebt besloten om niet zomaar iemand te vertrouwen.”

Hij geeft zich niet meteen gewonnen. Zijn armen blijven gekruist voor zijn borst, maar in zijn ogen zie ik dat zijn nieuwsgierigheid gewekt is.

Trijntje Oosterhuis zingt het zo mooi in het lied dat haar vader Huub schreef: “Ken je mij, wie ben ik dan?” Wat maakt jou tot wie je bent? Ben je te vinden onder lagen van opvoeding, ervaringen, trauma, verlies? Of ben je juist diegene die is gevormd door alles wat je meemaakte?

Je kunt jezelf beter leren kennen door terug te kijken. Door te begrijpen waarom je boos wordt als je het gevoel hebt niet gehoord te worden, of je terugtrekt als je denkt dat iemand je beschuldigt. Het zijn automatische reacties op ervaringen van vroeger. Toen wellicht zinvol, maar nu vaak niet meer.

Er verandert niets aan het verleden. Het is zoals het is. Maar je kunt een ander antwoord geven. En daardoor veranderen relaties. Dat geeft zin.